Ο εργατολόγος Δημήτρης Περπατάρης για εργασιακά συνταξιοδοτικά θέματα, Νομικός Σύμβουλος του Συλλόγου μας

Δημήτρης Περπατάρης

*Ο εργατολόγος κύριος Δημήτρης  Περπατάρης για εργασιακά συνταξιοδοτικά  θέματα, Νομικός Σύμβουλος του  Συλλόγου μας.

Καταρχήν θέλω να σας ευχαριστήσω  για την πρόσκληση και να ευχηθώ σε όλους ατομικά και σε όλους  μαζί και στο Σύλλογό σας, που η συνεισφορά του είναι και θα παραμείνει αναντικατάστατη, και θα πω δυο κουβέντες για αυτό στη συνέχεια, γιατί πολλοί έχουν διαβάλλει και προσπαθούν να διαβάλλουν το ρόλο των συνδικάτων σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, και να ευχηθώ ατομική υγεία και προκοπή για την νέα χρονιά.

Αφού αναφέρομαι στη νέα χρονιά θα ήθελα να σας πω ότι κατά τη βέβαιη εκτίμηση και πρόβλεψή μου, δεν  νομίζω ότι είναι κάτι που ρισκάρει κανείς αν το εκτιμήσει, θα είναι η  χειρότερη χρονιά για το σύνολο των  θεμάτων των εργασιακών, των μισθολογικών και των ασφαλιστικών από τότε που στο Μεσοπόλεμο, ουσιαστικά στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, άρχισε να υπάρχει θεσμοθετημένο ατομικό και συλλογικό εργατικό δίκαιο.

Είναι τέτοια η λαίλαπα της απορρύθμισης και μάλιστα της θεσμικής αποτύπωσης αυτής της απορρύθμιση, δεν είναι μόνο μία απορρύθμιση που ισχύει στο εργατικό δίκαιο της πράξης, υπάρχει πλέον απορρύθμιση θεσμοθετημένη σε όλες τις μεγάλες κρίσιμες κατακτήσεις ή στα ελάχιστα όρια που αφορούσαν τα μεγάλα εργασιακά θέματα όπως είναι η σχέση εργασίας, όπως είναι τα δικαιώματα του μισθωτού, όπως είναι τα κανονιστικά πλαίσια, όπως είναι τα όρια αμοιβών, όπως είναι τα χρονικά όρια της απασχόλησης, όπως είναι οι όροι και οι προϋποθέσεις της απόλυσης, όπως είναι η αποζημίωση απόλυσης, όπως είναι τα θέματα της υγιεινής και της ασφάλειας της εργασίας και βεβαίως το μεγάλο κομμάτι των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων.

Έχω κάνει μία καταγραφή, θα την  αφήσω στο Προεδρείο σας και  ευχαρίστως αν θέλετε να δημοσιευτεί  και στην ιστοσελίδα και στο περιοδικό, για όλες τις σημαντικές θεσμοθετημένες και με το μνημόνιο 3, γιατί ουσιαστικά ένα τρίτο μνημόνιο πρόκειται για τον πολυνόμο, που έχει ξεκινήσει η εφαρμογή τους από την 1/1/13, δηλαδή που ήδη ζουν στο πετσί τους οι μισθωτοί, οι εργαζόμενοι ή και οι αυτοαπασχολούμενοι, αν θέλετε, ή οι ημιάνεργοι αλλά και οι άνεργοι, σε μία ανεργία που έχει αυξηθεί στο 3% στη χώρα.

Θα αναφέρω έτσι ενδεικτικά, όχι  για να σας κουράσω αλλά για  να επιβεβαιώσω τα λεγόμενά μου, σημαντικές, συντριπτικές αλλαγές, συντριπτικά κατάγματα που έχουν επιβληθεί σε βάρος των εργαζομένων της χώρας και έχουν νομοθετηθεί με τον τελευταίο πολυνόμο και τα οποία θα ισχύσουν από την 1/1/13 για σημαντικές κατηγορίες μισθωτών και εργαζομένων.

Θα αναφερθώ στη συνέχεια ειδικά στους εργαζόμενους της Δ.Ε.Η.

Καταρχήν έχουμε την αύξηση συνταξιοδοτικών  ορίων ηλικίας από 65 στα 67 και  από τα 60 στα 62, όσον αφορά  το κατώτατο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης.

Βεβαίως έχουμε από τις αυξήσεις των ορίων ηλικίας εξαίρεση των ασφαλισμένων που θεμελιώνουν, των γυναικών ασφαλισμένων, συνταξιοδοτικό δικαίωμα ως μητέρες ανηλίκων τέκνων. Για τους χήρους πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων. Και για τους ασφαλισμένους που έχουν υπαχθεί στην εργασιακή εφεδρεία και ιδίως για τους ασφαλισμένους που έχουν κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα ως 31 Δεκεμβρίου 2012.

Δεύτερο σημαντικό, τη μείωση του ποσοστού των συντάξεων. Μία μείωση που  ξεκινάει από 5% και φτάνει μέχρι 20%, μειώσεις που επέρχονται από το πρώτο  ευρώ σε ποσά κύριας και επικουρικής σύνταξης αθροιστικά από τα 1.000 ευρώ και πάνω.

Επίσης για τους συνταξιούχους, για να μην τους ξεχνάμε, την κατάργηση  των επιδομάτων Χριστουγέννων, Πάσχα, του επιδόματος αδείας και την  αλλαγή στον τρόπο χορήγησης του  ΕΚΑΣ, το οποίο με το νέο έτος θα χορηγείται σε όσους πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια και έχουν συμπληρώσει το 64ο έτος της ηλικίας αντί για το 60ο που ίσχυε μέχρι σήμερα.

Επίσης θεσπίζεται ανώτατο όριο στη σύνταξη που καταβάλλεται στις άγαμες θυγατέρες θανόντων συνταξιούχων του δημοσίου, το οποίο φτάνει στα 720 ευρώ μηνιαίως και υπάρχουν και εδώ εισοδηματικά κριτήρια για την καταβολή της συγκεκριμένης σύνταξης.

Ύψος του εφάπαξ. Έχουμε περικοπή έως και 83% σε 20 τομείς πρόνοιας που  υποτίθεται επειδή παρουσίασαν ελλείμματα επιβάλλεται δραστική μείωση στο ποσό του εφάπαξ το οποίο χορηγούν.

Σημειωτέον, το μέτρο αυτό αφορά  όσους υπέβαλαν αίτηση χορήγησης  εφάπαξ από την 1 Αυγούστου 2010 και  μετά. Άρα έχει και αναδρομικό χαρακτήρα.

Τώρα, στα εργασιακά.

Σημαντική αλλαγή στον περιορισμό του  χρόνου προειδοποίησης στην απόλυση  που μειώνει στη μέση την αποζημίωση απόλυσης. Αυτός ο χρόνος περιορίζεται στους 4 από τους 6 μήνες.

Αλλαγή στο ύψος της αποζημίωσης  απόλυσης, το οποίο παραμένει αμετάβλητο για όσους εργάζονται έως και 16 χρόνια και δικαιούνται 12 μισθούς, αλλάζει για όσους έχουν συμπληρώσει από 16 χρόνια και πάνω αφού τίθεται ως πλαφόν τα 2.000 ευρώ για τον υπολογισμό κάθε μήνα που υπολογίζεται στην αποζημίωση απόλυσης, και αλλάζει και η κλιμάκωση του ποσού αυτού για όσους έχουν από 17 χρόνια και πάνω προϋπηρεσία στον ίδιο εργοδότη.

Σημαντικές είναι οι αλλαγές, καθολικής  ισχύος, οι οποίες επήλθαν στο βασικό μισθό και στην εθνική γενική συλλογική  σύμβαση εργασίας. Δεν ξέρω αν το έχουμε συνειδητοποιήσει αλλά ακόμα και η εθνική γενική συλλογική σύμβαση εργασίας, που είναι η σύμβαση αναφοράς, έχει γίνει παραβίασή της μέσω νομοθετημάτων της κεντρικής νομοθετικής εξουσίας. Δηλαδή στην πραγματικότητα κατ’ απαίτηση της τρόικας και των δανειστών.

Επίσης, με βάση την πράξη του  υπουργικού συμβουλίου, δηλαδή τον  περίφημο νόμο για τη μετενέργεια, ο  οποίος δεν πέρασε από τη Βουλή, θυμίζω, έχουν μείνει παγωμένες οι αποδοχές, δεν εξελίσσονται οι αποδοχές των  εργαζομένων που πληρώνονταν  με συλλογική σύμβαση εργασίας. Οι τριετίες διατηρούνται παγωμένες, τα επιδόματα δηλαδή που σχετίζονται με την πολυετία, τα χρονοεπιδόματα.  Και καταργείται και το επίδομα γάμου στο όνομα της μετενέργειας, σε όσους δηλαδή έχουν καταγγελθεί ή λήξει οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας δεν υπάρχει επίδομα για το γάμο, υπάρχει μόνο επίδομα για τα παιδιά.

Καταργούνται, επίσης, όλα τα επιμέρους  πολυτεκνικά επιδόματα και θεσπίζεται επίδομα στήριξης τέκνων το οποίο  κυμαίνεται από 40 ευρώ για το πρώτο  παιδί και φτάνει στα 180 ευρώ για  τέσσερα παιδιά συν 60 ευρώ για τους ήρωες με τα πάνω από τα τέσσερα παιδιά.

Αλλά και εδώ θεσπίζονται  εισοδηματικά κριτήρια για την χορήγησή του. Και όταν λέμε δηλαδή εισοδηματικά σημαίνει ότι μπαίνουν αυστηρές προϋποθέσεις ανάλογα με το πόσα χρήματα δηλώνεται ως εισόδημα για να το παίρνει κάποιος.

Τώρα, έχουμε δραστική αλλαγή και στο  χρόνο εργασίας. Ο ελάχιστος εργασίας ημερήσιας ανάπαυσης μειώνεται  στις 11 ώρες από τις 12 που ίσχυε  μέχρι σήμερα. Και αποσυνδέεται το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων από το ωράριο των εργαζομένων.

Καθιερώνεται επίσης για ορισμένους κλάδους, όπως το λιανεμπόριο, 6ημερη  εβδομαδιαία εργασία χωρίς επιπλέον αμοιβή ή ρεπό αρκεί ο χρόνος απασχόλησης, έτσι λέει ο νόμος γιατί η πραγματικότητα είναι διαφορετική, να μην ξεπερνά  τις 40 ώρες την εβδομάδα. Άρα, πλέον έχουμε νομοθέτηση της 6ημερης εργασίας αντί του κανόνα της 5ημερης που ίσχυε μέχρι σήμερα.

Καταργείται, προσέξτε κάτι σημαντικό, η προϋπόθεση της προέγκρισης  από την Επιθεώρηση Εργασίας των  υπερωριών, ενώ η διευθέτηση του  χρόνου εργασίας μπορεί να γίνεται, λέει ο νόμος, με κλαδικές ή επιχειρησιακές συμβάσεις. Δηλαδή μπορείς να υπογράψεις ή πιέζουν τα συνδικάτα να υπογράψουν για αύξηση των ωρών απασχόλησης.

Καταργούνται επίσης οι ειδικές  επιδοτήσεις ανεργίας και ειδικές  εισοδηματικές ενισχύσεις και καθιερώνεται τακτικό επίδομα ανεργίας για 12 μήνες υπό αυστηρότερες προϋποθέσεις και για λιγότερους ανέργους.

Αυτά δεν σας τα λέω για  να δημιουργήσω μία εικόνα καταστροφής  αλλά για να δείξω ότι το τοπίο  στον ευρύτερο ιδιωτικό τομέα και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, γιατί πλέον οι αλλαγές αυτές θίγουν και εργαζόμενους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, είναι τόσο μεγάλες και τόσο κατακλυσμιαίες που δυστυχώς δεν θα αφήσουν και δεν άφησαν τουλάχιστον αρκετές από αυτές απέξω και τους εργαζόμενους στις ΔΕΚΟ και τους εργαζόμενους στη Δ.Ε.Η.

Ευτυχώς η Δ.Ε.Η., χάρη και στους  αγώνες τους δικούς σας, δεν έχει συμμετάσχει  στο σύνολο των ρυθμίσεων αυτών  των περικοπών και των δραστικών  αλλαγών.

Θέλω όμως να θυμίσω ότι με βάση το τελευταίο πολυνόμο και την περίφημη εγκύκλιο Σταϊκούρα, την οποία σας έχω φέρει στο σύνολό της, και στις 45 σελίδες της, προβλέπεται ότι θα υπάρξει εξειδίκευση των περικοπών ή των διατάξεων του ενιαίου μισθολογίου, σε ποιο μέρος δηλαδή αυτές θα ισχύσουν και θα αφορούν και τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου συμπεριλαμβανομένων και των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας.

Επομένως δεν υπάρχει κάποια ειδική προστασία ή εν πάση περιπτώσει δεν θα πρέπει να υπάρχει καμία  επανάπαυση για το ποιες θα πρέπει να είναι οι συνέπειες αυτής της  κεντρικά καθορισμένης από την τρόικα και το μνημόνιο εισοδηματικής πολιτικής αναφορικά και με τους εργαζόμενους μισθωτούς της επιχείρησης.

Επίσης δεν μας αφήνει καθόλου  ασυγκίνητους και δεν μας αφήνει καθόλου απέξω, οι ρυθμίσεις του  πολυνόμου οι οποίες αφορούν, ευτυχώς όχι το κομμάτι της διαθεσιμότητας, δηλαδή της απόλυσης μέσα από μία υποτιθέμενη κινητικότητα, αλλά το κομμάτι της θέσης σε αργία ως συνέπεια εφαρμογής πειθαρχικών ποινών.

Προχθές δίκασα την πρώτη στο  Πρωτοδικείο της Αθήνας, και πετύχαμε αναστολή, υποχρεωτική θέση σε αργία συναδέλφου σας λόγω πειθαρχικής ποινής, ποινής του πρωτοβάθμιου πειθαρχικού συμβουλίου η οποία μετά βεβαιότητας θα εξαφανιζόταν στο δευτεροβάθμιο πειθαρχικό. Και λέω μετά βεβαιότητας διότι αφορούσε καταγγελία για σκάνδαλα εργολάβου που ζημίωναν την επιχείρηση, δηλαδή δεν ήταν μία πειθαρχική διαδικασία για δικό του πειθαρχικό ή υπηρεσιακό παράπτωμα αλλά γιατί τόλμησε και έκανε συγκεκριμένες καταγγελίες για τον τρόπο βλάβης, για τον τρόπο με τον οποίο έγινε βλάβη στα συμφέροντα της υπηρεσίας.

Αν ένας τέτοιος μισθωτός επειδή το πρωτοβάθμιο πειθαρχικό του επέβαλλε μία ποινή τέθηκε, με βάση το νέο  νόμο, σε αργία και άρχισε να παίρνει  το 1/3 των αποδοχών του, ανεξαρτήτως  των αιτιών και των λόγων που  αφορούσαν την υπηρεσιακή ποινή, καταλαβαίνετε ότι ο πέλεκυς της κατάχρησης της πειθαρχικής διαδικασίας ή της απειλής της πειθαρχικής διαδικασίας από τον οποιοδήποτε προϊστάμενο ή υπηρεσιακό στέλεχος, σημαίνει ότι θα γίνει μία επιχείρηση να διαμορφωθεί ένα κλίμα τρομοκρατίας και απειλών στο επίπεδο των καθημερινών εργασιακών σχέσεων και της εκτέλεσης εντολών.

Αυτό επίσης είναι πολύ σημαντικό  εάν το συνδυάσει κάποιος με το γεγονός ότι σύμφωνα με την  πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου και για τους μισθωτούς της  Δ.Ε.Η. πλέον η σύμβαση εργασίας θεωρείται σύμβαση αορίστου χρόνου του ιδιωτικού δικαίου, του ιδιωτικού τομέα.

Στη συνέχεια ο κ. Δημήτρης Περπατάρης απάντησε σε σχετικές ερωτήσεις συναδέλφων.